به گزارش فارس، تا پيش از سال۹۰ عرضه محصولات پتروشيمي در بازار آزاد صورت مي‌گرفت و توليدكنندگان اين محصولات شيوه عرضه و قيمت را تعيين مي‌كردند. در‌ماه پاياني سال۱۳۹۰ پس از اعتراضات زياد به رانت عرضه و قيمتي كه توليدكنندگان پتروشيمي از آن برخوردار بودند، ستاد هدفمندي يارانه‌ها عرضه محصولات پتروشيمي در بورس را اجباري كرد. عرضه محصولات پتروشيمي در بورس، به كشف و قيمت‌گذاري هرچه شفاف‌تر و تبعيت از مكانيسم‌هاي بازار كمك كرد و توانست تا حد قابل‌قبولي پاي واسطه‌ها را از بازار كوتاه كند و خريدار و فروشنده را مستقيماً در برابر هم قرار دهد.
قائم‌مقام وزير صنعت، معدن و تجارت در امور تجارت در تير‌ماه سال93 طي نامه‌اي به مديرعامل شركت بورس كالاي ايران، مقرراتي را ابلاغ كرد كه در آن به توليدكننده اجازه داده مي‌شد اگر كالايي در 2مرحله متوالي عرضه در بورس كالا بي‌مشتري بماند، مي‌تواند آن را خارج از بورس به فروش برساند. اما ۱۰ماه بعد و در ارديبهشت‌ماه سال ۹۴ در جلسه دبيرخانه كارگروه تنظيم بازار درخواست وزير صنعت براي مخير‌شدن توليدكنندگان پتروشيمي بين عرضه كليه محصولاتشان در بورس يا خارج آن مطرح شد. تمامي اعضاي حاضر در جلسه به جز نماينده وزارت صنعت با درخواست مطرح شده مخالفت كرده و همچنين ابلاغيه قبلي وزارت صنعت را موجب «فرار از شفافيت موجود در بورس براي عده‌اي از توليدكنندگان» معرفي كردند.
جمع‌بندي كارشناسي اين بود كه عرضه محصولات پتروشيمي در بورس به‌منظور جلوگيري از ايجاد رانت براي افرادي خاص و همچنين امكان پايش عملكرد شركت‌ها، هم‌اكنون بهترين گزينه است. احمد توكلي، رئيس هيأت مديره سازمان مردم‌نهاد «ديدبان شفافيت و عدالت»، نيز در آبان‌ماه سال94 در نامه‌اي به محمد شريعتمداري، معاون رئيس‌جمهور نسبت به تلاش وزارت صنعت، معدن و تجارت براي خارج كردن محصولات پتروشيمي از بورس هشدار داده بود.
تعارض با قانون مقررات مالي دولت، تضاد خروج پتروشيمي‌ها از بورس كالا با سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي، عدم‌نظارت و شفافيت و تبعات عرضه بخشي از محصول در داخل بورس و بخشي در خارج از بورس از دلايل مخالفت اين سازمان مردم نهاد براي عرضه محصولات پتروشيمي در خارج از بورس عنوان شده بود. اما وزير صنعت همچنان بر ادعاي خود مُصر بود تا اينكه در شهريور‌ماه 94، اين بار درخواست خود را از طريق نامه‌اي با معاون اول رئيس‌جمهور در ميان گذاشت.
نعمت‌زاده در اين نامه درخواست كرد تا دولت اجازه دهد بخشي از توليدات پتروشيمي در بازار آزاد فروخته شود. اين درخواست به ستاد تنظيم بازار ارجاع شد. در جلسه ستاد، وزير صنعت در دفاع از نظر خود، عرضه در بورس را خاص كشورهاي كمونيستي خواند و دلايلي مانند عدم‌تأمين در حجم پايين از طريق بورس و ايجاد فضاي سوءاستفاده دلالان را بيان كرد.
وزارت اقتصاد عرضه محصولات پتروشيمي در خارج از بورس را عقبگرد خواند و دبيرخانه ستاد طي گزارشي بازار اين محصولات را انحصاري اعلام كرد و بيان داشت كه اگر تصميم عرضه كالا در خارج از بورس نهايي شود، بايد براساس دستورالعمل دولت، كالاها مشمول مقررات تنظيم و قيمت‌گذاري شوند. سرانجام ستاد با قبول اصلِ پيشنهاد وزير، كارگروهي را مسئول اتخاذ تصميم كرد. علاوه بر كارشناسان، شريعتمداري، جانشين رئيس ستاد هدفمند‌سازي يارانه‌ها و جهانگيري، معاون اول رئيس‌جمهور نيز با خروج پتروشيمي از بورس‌كالا موافق نبودند.
- عرضه محصولات پتروشيمي در بورس‌كالا قانوني است
مرضيه شاهدايي، مديرعامل شركت ملي پتروشيمي ديروز در يك نشست خبري به مناسبت هفته دولت درخصوص بحث‌هاي مطرح‌شده در رابطه با خروج محصولات پتروشيمي در بورس كالا گفت: عرضه محصولات در بورس و خارج از آن، معايب و مزاياي خود را دارد و اين معايب و مزاياي عرضه بايد در كميته‌هاي تخصصي بررسي شود؛ اما براساس قانون، عرضه محصولات بايد در بورس صورت گيرد.
مديرعامل شركت ملي پتروشيمي با تأكيد بر اينكه قانون كشور و تصميم دولت اين است كه محصولات بايد در بورس فروخته شود، گفت: اما مشكلاتي در بورس ايجاد شده كه باعث صحبت برخي مقامات درباره خروج معاملات پتروشيمي از بورس شده است. وي در پاسخ به پرسشي درباره 2ابلاغيه مخرب وزارت صنعت درباره خريد و فروش محصولات پتروشيمي گفت: مشكلات صنايع پايين‌دستي فقط به بورس مربوط نمي‌شود؛ چنان‌كه يكي از مهم‌ترين مشكلات، واردات است كه باعث مي‌شود توليد مشابه داخلي برچيده شود.
وي افزود: در عين حال برخي‌‌ها قوانين را دور مي‌زنند و در مناطق ويژه ارزش افزوده پرداخت نمي‌كنند و محصولات را با قيمت پايين‌تر وارد بازار مي‌كنند. شاهدايي تصريح كرد: در رساندن محصول به صنايع پايين‌دستي هم مشكلاتي داريم؛ چنان‌كه توليدكننده گريدي را كه كشور نياز دارد توليد نمي‌كند و به جاي آن گريد صادراتي توليد مي‌كند كه بايد جلوي آن گرفته شود، يا با بازار بازي مي‌كند و توليد خود را عرضه نمي‌كند تا قيمت بالا برود و همين تلاطمات توليدكنندگان كوچك را نابود مي‌كند. وي در تشريح اقدامات شركت ملي پتروشيمي در اين زمينه گفت: ما با شوراي رقابت به‌طور مستقيم در ارتباط هستيم و همكاران ما در جلسات شركت مي‌كنند و تأثيرگذار هستيم، چون ما مي‌دانيم كدام شركت چه چيزي را و به چه ميزان مي‌تواند توليد كند.
نظر شما